KÜMELEME ALGORİTMALARI ile YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARININ YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİ MEMNUNİYETLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Yabancı öğrencilerin memnuniyeti, eğitim kalitesi, sosyal uyum ve kariyer olanakları gibi
faktörler, üniversitelerin uluslararası rekabet gücünü artırmada kritik bir rol oynamaktadır.
Yükseköğretim kurumları, küresel düzeyde daha fazla öğrenci çekebilmek ve mevcut
yabancı öğrencilerin memnuniyetini sürdürebilmek için bu faktörlere büyük önem
vermektedir. Özellikle Türkiye’deki üniversitelerin uluslararası alanda daha fazla
tanınması ve tercih edilmesi için yabancı uyruklu öğrencilerin memnuniyet düzeylerinin
belirlenmesi ve iyileştirilmesi büyük bir gereklilik haline gelmiştir. Bu çalışmada,
Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarında yabancı uyruklu öğrenci memnuniyetinin
incelenmesi amacıyla bir kümeleme analizi yapılmıştır. Analizde, Üniversite Araştırmaları
Laboratuvarı tarafından 2018 yılında 133 üniversitede toplam 4785 lisans düzeyindeki
yabancı uyruklu öğrencinin katılımıyla raporlanıp yayımlanan Yabancı Öğrenci
Memnuniyet Araştırması raporlarından elde edilen genel memnuniyet skorları ve altı alt
boyutuna ilişkin veriler kullanılmıştır. Devlet ve vakıf üniversitesi olmanın yabancı
uyruklu öğrenci memnuniyet düzeylerinden bağımsız olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle
kümeleme analizinde veri seti her iki tür yükseköğretim kurumunu kapsamıştır. Kümeleme
analizinde benzer özelliklere sahip üniversiteleri belirlemek amacıyla Öklid uzaklığı
kullanılarak hiyerarşik (tek bağlantı, ortalama bağlantı, ward bağlantı, medyan bağlantı,
merkez bağlantı) ve hiyerarşik olmayan (k-ortalamalar) algoritmalar uygulanmıştır.
Kümeleme analizinde elde edilen sonuçların güvenilirliğini ve geçerliliğini
değerlendirmek amacıyla ortalama Silhouette indeksi temel alınmıştır. En iyi sonuç,
0.51’lik ortalama Silhouette indeksi ile merkez bağlantı algoritması kullanılarak elde
edilmiş ve iki küme yapısının en uygun çözüm olduğu belirlenmiştir. Bu analiz sonucunda,
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, yabancı öğrenci memnuniyeti açısından benzer
özellikler taşıyan 69 üniversiteyle birlikte birinci kümede yer almıştır. Çanakkale Onsekiz
Mart Üniversitesinin farklı memnuniyet boyutlarındaki sıralamaları, aynı kümedeki diğer
üniversitelerle karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Bu karşılaştırma, yabancı uyruklu
öğrenci memnuniyetine yönelik geliştirilmesi gereken yönleri ortaya koymuştur.
Keywords
Abstract
International student satisfaction, education quality, social integration, and career opportunities play a crucial role in enhancing universities’ global competitiveness. Higher education institutions place great importance on these factors to attract more students at the international level and to maintain the satisfaction of their current international students. In particular, increasing the recognition and preference of universities in Türkiye on an international scale requires assessing and improving the satisfaction levels of international students. This study conducts a clustering analysis to examine international student satisfaction at higher education institutions in Türkiye. The analysis utilizes data from the International Student Satisfaction Survey (2018), published by the University Research Laboratory, which includes responses from 4785 undergraduate international students across 133 universities. The study finds that whether a university is a public or foundation institution does not significantly impact international student satisfaction. Therefore, the dataset used in the clustering analysis includes both types of higher education institutions. To identify universities with similar characteristics, hierarchical (single linkage, average linkage, ward’s method, median linkage, centroid linkage) and non-hierarchical (k-means) clustering algorithms were applied using Euclidean distance. The Silhouette index was used to evaluate the reliability and validity of the clustering results. The best result was obtained using the centroid linkage algorithm, yielding an average Silhouette index of 0.51, indicating that a two-cluster solution was the most appropriate. As a result of this analysis, Çanakkale Onsekiz Mart University was grouped in the first cluster, along with 69 other universities with similar international student satisfaction characteristics. The rankings of Çanakkale Onsekiz Mart University across different satisfaction dimensions were compared with other universities in the same cluster. This comparison helped identify key areas for improvement in international student satisfaction.
